بررسی تحولات بلندمدت نرخ رشد نقدینگی در اقتصاد ایران نشان میدهد، این نرخ در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ نسبت به متوسط ۲۰ ساله، ۲۵ ساله و حتی ۶۲ ساله این شاخص میزان کمتری را نشان میدهد.
بانک مرکزی در دولت سیزدهم مهمترین اقدامات خود در مهار تورم را بر کنترل متغیرهای پولی به خصوص کاهش نرخ رشد نقدینگی متمرکز کرده؛ چرا که رشد نقدینگی مهمترین عامل تورم بشمار میرود.
در سالهای گذشته، نرخ رشد نقدینگی بالا یکی از معضلات اصلی اقتصاد کشور محسوب میشد و بسیاری از کارشناسان اقتصادی هشدار داده بودند که تداوم نرخ رشد نقدینگی بالا اقتصاد کشور را در ورطه ابرتورم میاندازد.
این متغیر اقتصادی در پایان سال ۱۳۹۹ به رقم ۴۰.۶ درصد رسیده بود و در پایان مهرماه سال ۱۴۰۰ نیز رقم ۳۱.۱ درصد را تجربه کرده بود اما با تمرکز دولت سیزدهم بر کاهش نرخ رشد نقدینگی، این شاخص طی یک روند نزولی در پایان سال ۱۴۰۱ به ۳۱.۱ درصد رسید. بانک مرکزی در سال ۱۴۰۱ هدفگذاری خود برای نرخ رشد نقدینگی را ۳۰ درصد اعلام کرده بود که رقم نهایی در این سال، با میزان هدفگذاری فاصله اندکی داشت.
در سال ۱۴۰۲ اما کنترل رشد نقدینگی با شدت بیشتری پیگیری شد. بانک مرکزی در این سال برنامه کنترل مقداری رشد ترازنامه بانکها و افزایش نسبت کفایت سرمایه بانکهای ناتراز را در قالب بخشی از بسته سیاستی تثبیت اقتصادی با جدیت دنبال کرد.
در اثر این اقدامات، نرخ رشد نقدینگی در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ با کاهش ۱۶.۵ واحد درصدی نسبت به ابتدای دولت سیزدهم به رقم ۲۴.۳ درصد رسید که کمترین میزان این شاخص در ۵ سال گذشته را نشان میدهد.
بررسی تحولات بلندمدت نرخ رشد نقدینگی در اقتصاد ایران نیز نشان میدهد که نرخ رشد نقدینگی در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ نسبت به متوسط ۲۰ ساله، ۲۵ ساله و حتی ۶۲ ساله این شاخص میزان کمتری را نشان میدهد.
در بازه زمانی ۲۰ ساله ۱۴۰۲-۱۳۸۲ متوسط رشد بلندمدت نقدینگی ۲۸.۵ درصد است که نشان میدهد رشد محقق شده ۴.۲ درصد کمتر از متوسط بلندمدت ۲۰ ساله است.
در بازه بلند مدت ۲۵ ساله ۱۴۰۲-۱۳۷۸ نیز متوسط رشد بلندمدت نقدینگی ۲۸.۲ درصد است که نشان میدهد رشد محقق شده ۳.۹ درصد کمتر از متوسط بلندمدت ۲۵ ساله است.
همچنین در بازه زمانی ۶۲ ساله ۱۴۰۲-۱۳۲۰ متوسط رشد بلندمدت نقدینگی ۲۵.۷ درصد است که نشان میدهد رشد محقق شده ۱.۴ درصد کمتر از متوسط بلندمدت ۶۲ ساله است.
این آمار در حالی به دست آمده که بانک مرکزی هدفگذاری خود برای نرخ رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۲ را ۲۵ درصد اعلام کرده بود. بنابراین سیاستگذار پولی کشور نه تنها به اهداف از پیش تعیین شده خود رسیده، بلکه در کنترل متغیرهای پولی حتی بهتر از هدفگذاری خود نیز عمل کرده است.
